"Στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή" τραγούδαγε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης σε στίχους του Τάσου Λιβαδίτη από το 1960, εκφράζοντας έτσι με τον καλύτερο τρόπο τη ζωή και τα συναισθήματα των κάτοικων της περιοχής.
Η Δραπετσώνα υπήρξε τόπος μαζικού εποικισμού από το 1830, όταν νησιώτες άρχισαν να συγκροτούν τον οικισμό των Βούρλων του Πειραιά. Η πρώτη εκκλησία της περιοχής, ο Άγιος Διονύσης χτίστηκε γύρω στα 1805. Κατά τη μικρασιατική καταστροφή έρχεται το δεύτερο μεγάλο πληθυσμιακό κύμα και στήνεται ένας ακόμη προσφυγικός συνοικισμός.
Μεγάλος αριθμός προσφύγων εγκαταστάθηκε σε ξύλινες παράγκες από τις οποίες οι περισσότερες διατηρήθηκαν μέχρι το 1968, όταν άρχισε η ανοικοδόμηση των προσφυγικών κατοικιών.
Από τον 19ο αιώνα η Δραπετσώνα γίνεται η βιομηχανική ζώνη του Πειραιά. Πλήθος κεφαλαίων και επενδύσεων εισρέουν στην περιοχή. Τα Ναυπηγεία Βασιλειάδη (1898-1912) ήταν η πρώτη μεγάλη λιμενική εγκατάσταση. Ακολούθησε το εργοστάσιο της Ανώνυμης Ελληνικής Εταιρείας Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων (Α.Ε.Ε.Χ.Π.Λ) που ξεκίνησε την παραγωγή το 1910, το Βυρσοδεψείο, η ΑΓΕΤ Ηρακλής, το Γυψάδικο και οι πιο πρόσφατες εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών εταιρειών (SHELL, BP, MOBIL).
Άρα το τρίτο μαζικό κύμα εποικισμού προήλθε από την ανάγκη στέγασης των εργατών, ξεκινώντας από αυτούς των λιπασμάτων με την ανέγερση συνοικισμού βόρεια του εργοστασίου το 1913, που στη συνεχεία επεκτάθηκε με πλήθος αυθαίρετα παραπήγματα και παράγκες.
Άρα το τρίτο μαζικό κύμα εποικισμού προήλθε από την ανάγκη στέγασης των εργατών, ξεκινώντας από αυτούς των λιπασμάτων με την ανέγερση συνοικισμού βόρεια του εργοστασίου το 1913, που στη συνεχεία επεκτάθηκε με πλήθος αυθαίρετα παραπήγματα και παράγκες.
Ο χαρακτηρισμός της περιοχής σαν βιομηχανική ζώνη, η εγκατάσταση και λειτουργία εργοστασίων που οχλούσαν και μόλυναν ιδιαίτερα το περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων, ήταν παράγοντες που οικιστικά η επέκταση της πόλης ήταν υποβαθμισμένη και αποτελούνταν κυρίως από εργατικές κατοικίες.
Η Δραπετσώνα είναι δημοτική ενότητα του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας.
Έχει πληθυσμό 13.968 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011 και έκταση 1,725 τ.χμ.
Η παράκτια ζώνη της περιοχής 640 στρεμμάτων, αποτελεί μια ζωτικής σημασίας από άποψη θέσης, περιοχή για τον δυτικό Πειραιά τον Δήμο Κερατσινίου-Δραπετσώνας, άλλα και των όμορων Δήμων Κορυδαλλού, Νίκαιας–Ρέντη, Περάματος, Σαλαμίνας. Σήμερα είναι ανενεργή βιομηχανικά, ενώ έχουν κατεδαφιστεί τα περισσότερα κτίρια και τα σημάδια της εγκατάλειψης και περιβαλλοντικής υποβάθμισης είναι εντονότατα.
Αυτή η περιοχή λοιπόν, αυτό το σύγχρονο γεωγραφικό "φιλέτο" έπαιξε και τέλειωσε τον ρόλο του σαν βιομηχανική ζώνη με τα θετικά του για τους καπιταλιστές και τα αρνητικά του για την εργατική τάξη που την περιέβαλε, διεκδικείται από τους εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους των προαναφερόμενων Δήμων, για να γίνει πλέον ανάσα ζωής και πνεύμονας πρασίνου. Μια διέξοδος αναψυχής προς τη θάλασσα.
Αυτήν την ανάγκη έρχεται να καλύψει ο Δήμος Κερατσινίου-Δραπετσώνας με την από 9 Μαρτίου 2015 ιστορική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του, να παρουσιάσει τις "ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΩΝ 640 ΣΤΡΕΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΗΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ". Ένα ολοκληρωμένο πακέτο θέσεων, προτάσεων ζητώντας: Πρώτον, τροποποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, αλλά και του Ρυθμιστικού, ώστε να αρθεί ο χαρακτηρισμός της περιοχής ως Βιομηχανικής Ζώνης. Δεύτερον, απαλλοτρίωση μέρους της έκτασης, ιδιοκτησίας της Εθνικής Τράπεζας. Τρίτον, άμεση προκήρυξη διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανάπλαση της περιοχής. Τέταρτον, άμεση διακοπή των διαδικασιών για τη λειτουργία του διυλιστηρίου της Oil One. Επίσης την οριστική απομάκρυνση των εγκαταστάσεων της ΔΕΗ και της Laforge.
Όμως αποφάσισαν και δράσεις ξεκινώντας από το Σαββατοκύριακο 4 και 5 Απρίλη καθαρίζοντας, δενδροφυτεύοντας και διανοίγοντας πρόσβαση σε ένα τμήμα της έκτασης. Επίσης την σημερινή 6/4 συνέντευξη τύπου των 6 δήμαρχων και του αντιπεριφερειάρχη Πειραιά. Οι δράσεις θα φτάσουν μέχρι τον Οκτώβρη με την διοργάνωση ημερίδας για την προβολή του θέματος.
Είναι μια από τις ελάχιστες φορές που με συγκολλητική ουσία την θετική διάθεση της Κυβέρνησης να δώσει λύσεις στο πρόβλημα, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, με την Περιφέρεια Αττικής και τις Δημοτικές Αρχές των 6 όμορων δήμων ενωμένοι στο συγκεκριμένο στόχο, γεννούν ελπίδες και αισιοδοξία τον Λαό της περιοχής, ότι θα μπορέσουν με συντονισμένες προσπάθειες να εξουδετερώσουν τα ποικίλα και αδηφάγα ιδιωτικά συμφέροντα που την λυμαίνονται και δεν θέλουν με τίποτα να χάσουν τη "γη κάτω από τα πόδια τους".
"Στη Δραπετσώνα πρέπει να έχουμε ζωή"